Waarom Johanneke schaken flink toejuicht

Geconcentreerd tuurt onze oudste naar het schermpje van zijn mobiel, af en toe onderbroken door een uitgelaten ’Yes’, een scheldwoord of vloek. Mijn man en ik overleggen. Is het tijd om weer eens een gesprek met hem aan te gaan over zijn schermtijd?

Ik besluit eerst te vragen wat hij eigenlijk doet op zijn mobiel. Wat blijkt? Onze zoon schaakt. Met klasgenoten, met vrienden, en met vreemden afkomstig uit vele continenten. En dat vindt hij geweldig. Enthousiast vertelt hij over zijn favoriete openingszet en analyseert hij zijn gespeelde wedstrijden. Dit klinkt niet als code rood voor de opvoeder. Integendeel, ik kan deze nieuwe hobby van onze zoon alleen maar toejuichen. Vandaar dat we het gesprek over zijn telefoongebruik dit keer maar even laten zitten. Het argument dat we aanvankelijk wilden opvoeren ’Zo heb je geen tijd om je huiswerk te doen’ en de raad ’Houd jij je planning wel in de gaten’ hadden nergens op geslagen. Schaken draagt juist bij aan de ontwikkeling van vaardigheden zoals plannen, organiseren en creatief denken. Eigenschappen die onmisbaar zijn voor een geslaagde (school)carrière.

De wetenschapsjournalist Paul Tough schrijft uitgebreid over de ontwikkeling van karaktereigenschappen door middel van schaken. Ter illustratie haalt hij een New Yorkse basisschool aan uit een kansarme wijk. Het schaakteam van deze school baarde opzien door meermaals een nationaal schaaktoernooi te winnen. De triomf maakte extra indruk omdat ook teams van de rijke, particuliere scholen werden verslagen.

De verklaring: deze leerlingen kregen steengoede schaaklessen. Niet alleen leerden ze schaken, tevens evalueerden ze hun partijen uitgebreid. Zo ontwikkelden ze, zonder dat ze er erg in hadden, ook eigenschappen zoals flexibiliteit en zelfbeheersing. Met de eerste leer je alternatieve oplossingen voor problemen bedenken. De tweede is het vermogen om een instinctieve reactie op pauze te zetten en vervolgens een effectiever respons te geven. In gewone mensentaal: eerst nadenken, dan doen.

Wie deze vaardigheden ontwikkelt, heeft daar profijt van aan het schaakbord én tijdens de schoolcarrière. Het gaat zelfs om zeven maanden extra leerwinst in een jaar tijd volgens het platform Onderwijskennis, dat de effectiviteit van aanpakken in het onderwijs beschrijft. Ook dragen deze vaardigheden bij aan de bevordering van gelijke kansen van kinderen.

Dus ga schaken met je kind. Haal een oud schaakbord van zolder of koop het via Marktplaats. Het is leuk en leerzaam tegelijk. En als je net als ik, al lang geen partij meer bent voor je zoon, dan is er ook nog altijd de gratis app op de mobiele telefoon. Hier kunnen ze zich blijven meten met anderen, hun spel analyseren en nieuwe ’moves’ uitproberen. Er is geen beter moment om mee te beginnen dan vandaag. Vandaag is de allereerste Nationale Schoolschaakdag.

Bron: https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20230518_55327247?utm_source=google&utm_medium=organic